Türkiye'de EYT sonrası emeklilik hakkını kazanan milyonlarca kişi, emekli maaşlarını almaya başladı. Ancak, fazla çalışma imkanı olmayanlar için kısmi emeklilik, ikinci bir şans olarak görülüyor. Kısmi emeklilik, sigorta başlangıç tarihine ve bağlı olunan kuruma göre belirlenen 10, 12.5 ve 15 yıl primle emeklilik imkanı sunuyor. Ancak, bu süreçte bazı kişiler için yaş şartı devreye girerken, bazılarında ise prim indirimi gündeme geliyor.
Kısmi emeklilik, az primle emekli olmak isteyenler için önemli bir fırsat sunuyor. Ancak, bu sistemde belirlenen prim süresi ve yaş şartları, dikkate alınması gereken önemli detaylar arasında yer alıyor. İşte kısmi emeklilikle ilgili merak edilenler ve detaylar...
10 YIL PRİMLE EMEKLİLİK: Kimler ve Nasıl?
Kısmi emeklilik imkanı, 10 yıl prim ödeyenlere kapılarını açıyor. Ancak, bu imkandan yararlanabilmek için belirli şartlar bulunuyor. İlk olarak, 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigortalı olmak gerekiyor. SSK'lı olmak da bir diğer önemli kriter. Ayrıca, 3600 prim gününü (10 yıl), ve kadınlar için 50, erkekler için ise 55 yaşını tamamlamak gerekiyor.
Emekli aylığı, belirli şartların en son gerçekleştiği tarihe göre belirleniyor. Bu şartlardan hangisinin en son gerçekleştiği tarih, emekli aylığının başlama zamanını belirliyor. Bu şekilde, kadınlarda 58'e, erkeklerde ise 60'a kadar yaş şartı belirleniyor.
12.5-15 YIL PRİMLE EMEKLİLİK: Gerekli Koşullar Nelerdir?
Bu dönemde sigortalı olmak isteyenler için prim gün şartı 4500'e çıkıyor. Yani, 12.5 yıl prim ödemek gerekiyor. Ayrıca, 25 yıldan beri sigortalı bulunmak ve kadınlar için 58, erkekler için ise 60 yaşını doldurmak gerekiyor.
Bağ-Kur'lular için ise işe giriş tarihine göre 5400 gün prim gerekiyor. Ancak, yaş şartı değişkenlik gösteriyor. Örneğin, 8 Eylül 1999 ve öncesi sigortalı olanlarda kadınlarda 56'ya, erkeklerde 58'e kadar yaş şartı belirleniyor.
Borçlanma İmkanı ve Aylık Güncellemeler:
Kısmi emeklilikte eksik primler borçlanmayla tamamlanabiliyor. Bu, ihtiyaç duyulan gün sayısının borçlanma yoluyla tamamlanmasını sağlıyor.
Ayrıca, emekli aylıklarında güncellemeler yapılıyor. 2023 yılı büyüme verileri doğrultusunda emekli aylıkları belirleniyor. Prime esas kazançların güncellenmesi sırasında TÜFE artışı ve yıllık GSYH artışı dikkate alınıyor. Bu çerçevede, yeni emeklilik dilekçesi vereceklerin aylığı, güncelleme katsayısına göre hesaplanıyor.
Kısmi emeklilik sistemi, az primle emekli olmak isteyenler için önemli bir fırsat sunuyor. Ancak, belirlenen şartlar ve süreler dikkate alınarak doğru planlamalar yapılmalı ve gerektiğinde uzmanlardan destek alınmalıdır.