Depremin vurduğu 10 ilde ilk etapta evi hasar görenlere 10 bin lira ödenmeye başlandı. Destekler bununla da kalmayacak. Evi hasar görenler, yakınını kaybedenler, çalışma gücünü yitirenler için maaş ve nakdi destekler devreye alınacak. Çalışana, işsiz kalana da destek olacak. Depremde konutları hasar gören vatandaşlara 10 bin lira destek ödemesi başladı. Destekler bunlarla sınırlı kalmayacak. Evi hasar görenlere 1 yıl boyunca kira desteği sağlanacak. Çalışma gücünü ya da yakınını kaybedenlere maaş ve nakdi yardımlar da devreye girerken, istihdamı destekleyecek, işsiz kalanları koruyacak adımlar atılacak. İşte 10 şehrimize yönelik öne çıkan 10 destek...
DEPREMZEDELERE İLK ETAPTA 10 BİN TL
AFET ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), depremde konutları hasar görenlerin acil ihtiyaçları için ilk etapta 10 bin lira tutarındaki 'Hane Başı Destek Ödemeleri'ni yapmaya başladı.
Ödemeler; AFAD, Çevre Şehircilik ve İklim Değişiklik Bakanlığı, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü iş birliği ile kesinleşmemiş hasar tespit verileri üzerinden alınan ikametgâh verisi dikkate alınarak gerçekleştiriliyor. Şu ana kadar 337 bin 933 hanede hasar tespit çalışması tamamlandı, ödemelere başlandı. Ödemeler için e-Devlet'ten başvuru şartı aranmıyor.
Hane Başı Destek Ödemeleri Ziraat Bankası'nda hesabı bulunan vatandaşların doğrudan hesabına, hesabı bulunmayan vatandaşların ise TC kimlik numaralarına yapılıyor.
1 YIL KİRA DESTEĞİ
Evleri hasar görenlere hane başına 15 bin lira taşınma yardımı başlatılacak. Konteyner kentler dışında kalacak ev sahiplerine 5 bin, kiracı olanlara da 2 bin lira kira yardımı yapılacak. Kira desteği bir yıl sürecek.
YAKININI KAYBEDENE 100 BİN TL
Depremde hayatını kaybedenlerin yakınlarına acil ihtiyaçları için 100 bin liralık nakdi yardım verilecek. Bu yardım AFAD üzerinden sağlanacak. Afetzede hak sahipliği başvurusu e-Devlet üzerinden veya mahalle, köy muhtarlıkları üzerinden yapılabiliyor.
AİLELERE ÖLÜM YARDIMI
Cenaze ödeneği sırasıyla sigortalının eşi, yoksa çocuklarına, o da yoksa ana babasına ya da kardeşlerine veriliyor. İş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri, malullük ve vazife malullüğü, yaşlılık aylığı alanların, uzun vadeli sigorta kollarını kapsayan en az 360 prim günü olanların yakınlarına cenaze yardımı ödeniyor. 5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanunu'na tabi emeklilerin ölüm yardımı kişinin emekli aylığından az olmamak üzere (makam, temsil ve görev tazminatı gibi tazminatlar hariç) 8 bin 240 lira.
ÇALIŞMA GÜCÜNÜ KAYBEDENE EMEKLİ AYLIĞI
Çalışırken iş yapabilme gücünü en az yüzde 60 kaybedenler sağlık raporu alarak malulen emekli olabilecek. En az 10 yıldan beri sigortalı bulunup toplam olarak 1800 gün veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul olan sigortalılar için sigortalılık süresi aranmaksızın 1800 gün bildirmek şartıyla malulen emeklilik imkânı verilecek.
DUL-YETİMLERE MAAŞ
Ölüm aylığı alabilmek için ölen kişi için Emekli Sandığı ve Bağ-Kur'dan en az bin 800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması gerekiyor. SSK'lı (4A) olanların ise en az 5 yıl sigortası, 900 gün primi varsa yine maaş bağlanıyor.
KISA ÇALIŞMAYA ÖDEME
Bu ödenek için işverenin işyerindeki çalışma süresinin önemli ölçüde azaldığı veya durduğu yönünde İŞKUR'a başvuruda bulunması ve iş müfettişlerince yapılan uygunluk tespiti sonucu işyerinin bu durumlardan etkilendiğinin tespit edilmesi gerekecek. Ayrıca kısa çalışma ödeneği verilecek çalışanın kısa çalışmanın başladığı tarihte çalışma sürelerini ve prim ödeme şartlarını sağlamış olması şart. Covid-19 döneminde yararlanma şartları kolaylaştırılmış, çalışanın son 60 gün hizmet akdine tabi olmak kaydıyla son 3 yıl içinde 450 gün prim ödemiş olması yeterli sayılmıştı. Bu detaylar yapılacak düzenlemeyle belli olacak.
Günlük kısa çalışma ödeneği; sigortalının son 12 aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde 60'ı olacak. Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde 150'sini geçemeyecek. Ödemeden sadece damga vergisi kesilecek.
NAKDİ ÜCRET DESTEĞİ
10 ilde hayata geçirilmesi planlanan uygulamalardan biri de nakdi ücret desteği olacak. Ücretsiz izne çıkan çalışanlara İŞKUR tarafından ödeme yapılacak. Ödemenin tutarı düzenlemeyle birlikte belli olacak.
İŞİNDEN OLANA İŞSİZLİK ÖDENEĞİ
Maaş, çalışma sürelerine göre 6 aydan 10 aya kadar süreyle veriliyor. Hizmet akdinin feshinden önceki son 3 yıl içinde 600 gün sigortalı çalışanlar 180, 900 gün sigortalı çalışanlar 240, 1080 gün sigortalı çalışanlar 300 gün süre ile işsizlik maaşı alıyor. İşsizlik maaşının tutarı ise en az brüt asgari ücretin yüzde 40'ı oranında oluyor. Ancak brüt asgari ücretin yüzde 80'ini geçemiyor. Ödemeden sadece damga vergisi kesiliyor. İşsizlik maaşı en yüksek 7 bin 945 lira. İşsizlik maaşı son 4 ayın ortalamasına göre hesaplandığı için en düşük ödeme Şubat'ta ayrılanlarda 3 bin 270, Mart'ta işten çıkanlarda için 3 bin 621, Nisan'dan itibaren ayrılanlara da 3 bin 972 lira.
KAMU ÇALIŞANININ HAK KAYBI YOK
Kamu çalışanlarına ilişkin Cumhurbaşkanlığı Genelgesi yayımlandı. Buna göre, 10 ildeki kamu çalışanlarından 6 Şubat itibariyle idari izinli sayılacaklar veya uzaktan çalışma, dönüşümlü çalışma gibi esnek çalışma usullerine tabi tutulacakların belirlenmesine ilişkin hususlar, afetten etkilenme durumlarına göre, gerekli tedbirler alınarak hizmetlerin aksatılmaması kaydıyla il valilerince değerlendirilecek.
Esnek çalışma yöntemlerine göre çalışanlar, fiilen göreve gelmedikleri süre zarfında idari izinli sayılacak. İdari izinli sayılanlar, görevlerini fiilen yerine getirmiş kabul edilecek, mali, sosyal hak ve yardımları ile diğer özlük hakları saklı tutulacak. Bir karar da öğretmenler için geldi.
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) ve Diyanet İşleri Başkanlığı'ndaki eğitimcilerden resmi görevi bulunmayıp ek ders ücreti karşılığında çalışanlar, 6 Şubat'ta meydana gelen depremler nedeniyle eğitime ara verilen günlerde, üzerlerindeki görevleri yapmış sayılacak ve ek ders ücretinden yararlandırılacak."