SSK, Bağkur, 4C, EYT'li herkesi ilgilendiren soru ve cevaplar geldi. Milyonlarca kişi merak ediyordu. Tek tek hepsi açıklandı. Emekli maaş zammından EYT'ye, sahte sigortalılıktan askerlik borçlanmasına kadar merak edilen çok sayıda konunun cevabı haberimizde yer alıyor... Kamuda işçi olmak isteyenler dikkat!
Kamu kurumlarında işçi olmak için ikamet şart mı?
Öte yandan, ilanı veren kamu kurum ve kuruluşlarınca kamu işçi alım ilanı ulusal düzeyde de açılabilir. Ayrıca, kariyer mesleklerdeki (özel yarışma sınavına tabi tutulmak suretiyle girilen ve belirli bir yetişme programı sonrası yeterlik sınavına tabi tutulan müfettiş, kontrolör, denetmen, denetçi ve uzman gibi meslekler) işçi alım ilanları ulusal düzeyde yayınlanır.
İşçi alımında öncelik hakkı nedir?
Komutanlık yazısı ve sağlık raporuyla söz konusu öncelik hakkı belgelendirilmelidir. b. Terörle mücadelede üstün başarılarından dolayı komutanlarınca takdire layık görülen yedek subay, erbaş ve erler. c. Tabii afetlerden zarar gören afetzedeler. Tabii afetler nedeniyle işe göndermede öncelik hakkı tanınması uygulamasının başlatılması ve bu haktan yararlanma süresi Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca tespit edilir ve afetzedeler durumlarını valiliklerden alacakları belgeler ile ispatlar. d. 3213 sayılı Maden Kanunu kapsamına giren madenlerin çıkartılması veya bunun için gerekli olan işletme ve arama faaliyetleri sebebiyle taşınmaz malları tamamen kamulaştırılanlar. Bu öncelik hakkı, sadece kamulaştırmayı yapan kuruluşların kamulaştırmanın yapıldığı yerdeki işçi alım ilanlarına başvuruda geçerlidir. Bu kapsamda öncelikli kayıt yaptıracak kişiler durumlarını, kamulaştırmayı yapan kuruluştan alacakları belge ile belgelendirir. e. Kamu kurum ve kuruluşlarının sürekli işçi kadrolarında çalışırken, iş akdi feshedilenler. Bu öncelik hakkından yararlanacaklar durumlarını daha önce çalıştıkları kamu kuruluşundan alacakları belge ile belgelendirir.
Soru: 1 Ocak 1966 doğumlu annemim sigorta başlangıç tarihi 1 Ekim 2008 olup 5220 gün prim ödemesi var. Ne zaman emekli olur?
Cevap: Anneniz iki şekilde emekli olabilir: 1) 1980 gün daha prim ödeyerek 1 Ocak 2036'dan önce toplam primini 7200 güne tamamlayacağı tarihte (7200 gün prim ve 58 yaş şartlarıyla). 2) 4600 günden fazla primi olduğundan bundan sonra prim ödemese de 61 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir (4600 gün prim ödeme ve 61 yaş şartlarına tabi olarak).
İSTEDİĞİNİZ ZAMAN EMEKLİSİNİZ
SORU: 10 Ocak 1977 doğumluyum. 17 yaşındayken 27 Kasım 1994'te işçi olarak çalışmamdan dolayı SSK'ya 20 gün primim var. Aslında 3 yıla yakın çalıştım fakat 20 gün gösterilmiş. 28 Mart 2001'de memur oldum. İki çocuğum var. 2011 yılında 15 ay ücretsiz doğum izni kullandım. Şu an 7500 gün ile memuriyete devam ediyorum. EYT yasasından yararlanabilir miyim?
CEVAP: 27 Kasım 1994'te başlayan sigortanız ve prim ödemeniz EYT kapsamına girmenizi sağlıyor. Emekli olmak için; 20 tam yıl fiili hizmet süresi ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. EYT kapsamında olduğunuzdan emekliliğinizde yaş aranmayacak. 20 tam yıl (7200 gün) prim şartını da sağladığınızdan istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz.
ÜNIVERSİTE SÜRESİ VE ASKERLİK BORÇLANMASI EMEKLİLİĞİMİ ETKİLER Mİ?
Soru: 27 Aralık 1977 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 2 Haziran 1997'dir. 29 Aralık 2005'de polis memuru olarak göreve başladım. Memuriyetten önce 1996/1999 arasında yüksek okul 1999/2003 arasında lisans eğitimimi tamamladım. Askerliğimi 2004/2005 yılları arasında kısa dönem olarak yaptım. Sigorta hizmetimi birleştirdim. Üniversite ve askerlik hizmetimi borçlanmak istiyorum. Bunun emekli olmama faydası olur mu?
Cevap: 2 Haziran 1997 tarihindeki sigorta girişinizde adınıza prim ödemesi varsa EYT kapsamındasınız. Emekli olmak için; 25 tam yıl (9000 gün) fiili hizmet süresi ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. EYT'lilerden yaş aranmayacağından toplam hizmet sürenizi 9000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Borçlanmayla hizmet sürenizi borçlanma gün sayısı kadar erken doldurup, aynı süre kadar erken emekli olacağınız için borçlanmanın tabi ki emekliliğinize faydası olacaktır.
EŞİNİZ 3600 GÜNLE 58 YAŞI DOLDURUNCA EMEKLİ OLABİLİR
SORU: 15 Haziran 1977 doğumlu eşimin sigorta başlangıç tarihi 1997 olup, iki çocuk borçlanmasını da ödedik. Toplam 3650 gün prim ödemesi var. Kısmi emekli olabilir mi?
CEVAP: Eşiniz yaş haddinden emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi. Süre ve prim şartını sağladığından, bundan sonra prim ödemese de 58 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir. SSK'ya prim ödemeniz EYT kapsamına girmenizi sağlıyor
Soru: 30 Aralık 1974 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 1996 olup SSK'ya 120 gün prim ödemem var. Ağustos 1997-Şubat 1999 tarihleri arasında 18 ay askerlik yaptım. 13 Mayıs 2003'ten bu tarafa Devlet memuruyum. Acaba EYT kapsamında mıyım? Emeklilik şartlarım nelerdir?
Cevap: 1996'daki sigorta girişiniz ve prim ödemeniz EYT kapsamına girmenizi sağlıyor. EYT'li memurlardan yaş aranmıyor, erkek memurlar 25 tam yıl fiili hizmet süresiyle emekli olabiliyorlar. Askerlik sürenizi borçlanıp ara vermeden görevinize devam etmeniz halinde, hizmet sürenizi 25 tam yıla tamamlayacağınız 13 Temmuz 2026'da emekli olabilirsiniz.
ASKERLİĞİMİ ÖDERSEM EMEKLİ OLUR MUYUM?
Soru: 20 Aralık 1977 doğumluyum. 1997-1998 yılları arasında 18 ay askerlik yaptım. 1 Şubat 1999 sigorta girişimle 330 gün prim ödedim. 2000- 2004 arasında Bağkur'a 1126 gün prim ödedim. Sonrada tekrar sigortalı oldum ve SSK'ya 4300 gün prim ödedim. Hizmet birleştirme yaptım. Toplamda ise 5426 gün primim var. Askerliğimi ödersem emekli olur muyum?
Cevap: Askerlik sürenizin 480 gününü borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabi olursunuz. EYT kapsamında olduğunuzdan emekliliğinizde yaş aranmayacak. Sigortalılık süresi ve prim aranacak. Borçlanmayla sigortalılık süresi ve prim şartını da sağlamış olacağınızdan, borçlanma bedelini ödeyeceğiniz tarih itibarıyla emekli olabilirsiniz
EMEKLİLİK ŞARTLARI ENGEL ORANINA GÖRE DEĞİŞİR
Soru: 1986 doğumluyum. Haziran 2008'de sigortalı olarak çalışmaya başladım ve SSK'ya 88 gün prim ödemem var. 11 Nisan 2011 tarihi itibarıyla engelli memur olarak Sağlık Bakanlığı engelli memur kadrosunda göreve başladım. O tarihten itibaren 3'üncü derece vergi indiriminden yararlanmaktayım ve raporum yüzde 45 (daha sonraki süreçte geçirdiğim trafik kazası nedeniyle geçirdiğim rahatsızlıklar nedeniyle yüzde oranı artacaktır). 88 gün SSK, 4258 günü memuriyet olmak üzere bugüne kadar toplam 4346 gün hizmet sürem vardır. Acaba ne zaman emekli olabilirim?
Cevap: İlk defa 2008 yılı ekim ayı başından sonra memur olanlardan engel oranı; yüzde 40 ile 45 arasında olanlar 18 yıl sigortalılık ve 4680 gün prim ödeme şartlarıyla, yüzde 50-59 arasında olanlar 16 yıl sigortalılık ve 4320 gün prim ödeme şartlarıyla emekli olabiliyor. Engel oranı yüzde 60 ve üzerinde olan memurların, görevlerini yapmalarına engel bir durum olması halinde, malulen emekli olmaları mümkün bulunuyor.
Ancak bu şekilde sağlık durumu nedeniyle emekli olabilmek için sağlık kurulu raporu ve tıbbi eklerinin Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu'nca da incelenerek, engel oranının teyit edilmesi, yani bu oranların onaylanması gerekiyor. Bu bağlamda yüzde 45 engel oranınız Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu'nca da kabul edilmesi halinde, 334 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 4680 güne tamamlamanız şartıyla, 18 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 1 Haziran 2026 tarihinde emekli olabilirsiniz.
Engel oranınız yüzde 50 ile 59 arasında tespit edilirse, priminiz yeterli olup bundan sonra hiç prim ödemeseniz de 16 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 1 Haziran 2024'te emekli olabilirsiniz. Engel oranınız yüzde 60 ve üzerinde tespit edilirse ve Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu'nca da memuriyet yapmanıza engel bir durumunuz olduğu tespit edilirse, gerekli şartları sağladığınızdan istediğiniz tarihte malulen emekli olabilirsiniz. Sizin öncelikle sorunuzda belirttiğiniz gibi sağlık durumunuzun güncel olarak tespit edilmesi ve engel durumunuzun sağlık kurulu raporu ile belgelenmesi gerekiyor. Yeni sağlık kurulu raporunda belirlenecek engel oranınıza göre durumunuzun değerlendirilmesi uygun olacaktır.
MEMUR ASKERLİK BORÇLANMASIYLA EYT'Lİ OLUR MU?
Soru: 23 Ocak 1975 doğumluyum. 29 Ağustos 2000 tarihinde SSK'lı olarak çalışmaya başladım ve 467 gün prim ödedim. Sonra, 20 Aralık 2001 tarihinde 657 sayılı kanuna tabi memur oldum. 1998-1999 yıllarında 18 ay askerlik yaptım ve askerlik borçlanmamı da yaptım. EYT'li olur muyum? Ne zaman emekli olabilirim?
Cevap: 8 Eylül 1999'dan önce sigortalı veya Bağkur'lu çalışması olmayan memurlar, askerlik borçlanmasıyla maalesef EYT kapsamına giremiyor. Emekli olmak için 25 tam yıl fiili hizmet süresi ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. Hizmet sürenizi 25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
ASKERLİK BORÇLANMASIYLA EYT'Lİ OLURSUNUZ
Soru: 15 Mayıs 1978 doğumluyum. Sigorta girişim 5 Ekim 2000 olup 7000 gün prim ödemem var. 20 Kasım 1998'de 18 ay askerlik yaptım. EYT kapsamına girebiliyor muyum? Ne zaman emekli olurum?
Cevap: Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 18 ay geri gider ve 5 Nisan 1999 olur. Bu tarihe göre de hem EYT kapsamına girer hem de emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olursunuz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de, 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 5 Nisan 2024'te emekli olabilirsiniz. Toptan ödeme yapabilir miyim?
SORU: 1 Mayıs 1966 doğumluyum. 1986'da askerlik yaptım. Sigorta girişim 16 Ocak 2002. Askerlik borçlanması yaparak veya kalan günleri toptan ödeyip ne zaman emekli olabilirim?
CEVAP: Öncelikle prim eksiğinin toplu ödemeyle tamamlanıp emekli olunamayacağını belirtelim. Bu nedenle askerliğinizi borçlanıp eksik priminizi de toplu ödeme yaparak emekli olamazsınız. Askerlik borçlanması prim gün sayınızı artırır. Ancak emekli olma şartlarınızı değiştirmez. Emeklilik için; 7000 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 7000 gün prim şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız 1 Mayıs 2026'da emekli olabilirsiniz. Ayrıca 4500 gün prim ödeme şartıyla 25 yıllık sigorta sürenizi dolduracağınız 16 Ocak 2027 tarihinde emekli olmanız da mümkün. Bu seçenekte 255 gün askerlik borçlanması yaparak, 60 yaşınızı dolduracağınız 1 Mayıs 2026'da emekli olabilirsiniz.
BAYRAM İKRAMİYESİ ALACAK MIYIM?
Soru: 3 Nisan 2023'te emekliliğe başvurabiliyorum. Ramazan bayramı için verilen 2 bin TL ikramiyeyi alacak miyim?
Cevap: 3 Nisan 2023'te emeklilik başvuru yaptığınızda, 1 Mayıs 2023'ten itibaren emekli aylığı bağlanır. Emekli ikramiyesi alabilmek için; ikramiyenin ödendiği tarihte, emekli aylığı alıyor olmak gerekiyor. Ramazan Bayramı'nda emekli olmadığınızdan maalesef bayram ikramiyesi alamazsınız. Ancak takip eden Kurban Bayramı'nda emekli aylığı alıyor olacağınızdan bayram ikramiyesi alabileceksiniz.
YURTDIŞINDA ÇALIŞANIN
SORU: İsviçre'ye gelmeden önce, Türkiye'de SSK girişim vardı. Buradaki çalışmam ile birlikte 2019 yılında 3670 gün SSK parasını yatırdım. Bu durumda emekli olmam mümkün mü? Yoksa buradaki çalışma hayatımı kesin bitirmem mi gerekir?
CEVAP: Sorunuza cevap verebilmek için doğum tarihiniz, Türkiye'de sigorta başlangıç tarihiniz ve kaç gün prim ödediğiniz, askerlik tarihiniz ve askerlik süreniz ile kaç gün yurtdışı çalışma sürenizi borçlandığınızın bilinmesi gerekiyor. Bu bilgiler olmadan emekli olup olamayacağınızın hesaplanması mümkün değil. Bu bilgileri gönderdiğinizde sorunuzu cevaplandırabiliriz. Sorunuzun ikinci kısmına cevap verecek olursak; yurtdışı çalışma süresi borçlanmasıyla emekli olacağınızdan, emekli aylığı bağlanabilmesi için, yurtdışındaki çalışmanızı sonlandırmanız, yurtdışında sosyal yardım ve sigorta yardımı almıyor olmanız gerekir.
İŞYERİM DEVAM EDERKEN EMEKLİ OLABİLİR MİYİM?
Soru: İşyerimden dolayı Bağkur'luyum. Gündüz işime devam ederken bir yerde gece bekçiliği yapmaya başladım. Sigorta girişim yapıldı ve çalışmaya devam ediyorum. 11 ay sonra SSK'dan emekli olacağım. İşyerim devam ederken emekli olabilir miyim?
Cevap: Bağkur'lular faaliyetlerine son vermeden başka bir işyerinde sigortalı olarak çalışarak SSK'ya prim ödeyebiliyorlar. SSK girişi yapıldığında Bağkur sigortası sonlanır. Nitekim siz de faaliyetiniz devam ederken bir başka işyerinde sigortalı olarak çalışmaya başlamışsınız. Sorunuzda belirttiğiniz hesabınız doğruysa, 11 ay daha sigortalı çalışıp priminizi tamamlayarak SSK'dan emekli olabilirsiniz. Priminizi tamamlayacağınız tarihte, öncelikle işveren işten ayrılışınızı elektronik ortamda SGK'ya bildirecek, siz de aynı gün emeklilik talebinde bulunduğunuzda sorun yaşamazsınız. Başvuru tarihini takip eden aybaşı itibarıyla emekli aylığınız bağlanacak.
YIPRANMA EYT'Lİ YAPAR MI?
SORU: 1 Ocak 1975 doğumluyum. 24 Kasım 1999'da ilk sigorta girişim oldu. Temmuz 2000'de yedek subay olarak 15 ay askerlik yaptım. Emekli Sandığı ile beraber 5972 günüm var (4a ve 4c toplamı). Yedek subaylıkta kazanılan fiili hizmet zammı süresi sigorta girişimi farazi olarak geri götürür mü? Götürüyorsa EYT'li olabiliyor muyum?
CEVAP: Yedek subaylıktaki Fiili Hizmet Süresi zammının (yıpranma süresinin) başlangıç tarihini farazi olarak geriye götürmesi; ilk defa 8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanların tabi olduğu kademeyi (emeklilik şartlarını) belirlemek için yapılan bir uygulama. İlk defa 8 Eylül 1999'dan sonra sigortalı olduğunuzdan maalesef size uygulanamayacağından yıpranma ile EYT kapsamına giremezsiniz. Emekli olmak için; 7000 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 1028 gün daha prim ödeyip toplam priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Ayrıca 4500 günden fazla prim ödemeniz olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de yine 60 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz (25 yıl sigorta süresi, 4500 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabi olarak).
BORÇLANMAYLA EYT'Lİ OLURSUNUZ
Soru: 28 Şubat 1999'da askere gittim. Bağkur girişim 4 Ekim 2000. 7525 gün prim ödedim. Askerlik borçlanması (540 gün) yaparsam EYT yasasından faydalanır mıyım?
Cevap: Askerlik sürenizi borçlanarak EYT kapsamına girer ve emekli olmak için; 25 tam yıl (9000 gün) prim ve 58 yaş şartlarına tabi olursunuz. EYT'lilerden yaş aranmayacağı için askerlik borçlanmasından sonra 935 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 9000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.